Çin kayıtsız şartsız yaptırımların kaldırılmasının altını çizdi

Pekin bir kez daha Amerika’dan İran’a karşı illegal yaptırımlarını iptal etmesini istedi.

Çin dışişleri bakanı Washington’un BERCAM nükleer anlaşmaya muhtemel geri dönüşünü sıcak karşılarken, Amerika’dan İran’a karşı uyguladığı tüm yaptırımları iptal etmesini istedi.

Çin dışişleri bakanının yanısıra dışişleri bakanlığı sözcüsü de BERCAM’a karşı Amerika hükümetinin tutumunu eleştirerek Washington yetkililerinin İran’a karşı illegal yaptırımlarını kayıtsız şartsız iptal etmesini istedi. Çin dışişleri bakanlığı bu bağlamda, “Amerika’nın BERCAM nükleer anlaşmadan tek yanlı olarak çekilmesinin mevcut krize sebep olduğunu” ifade ederek, “Amerika kayıtsız şartsız BERCAM’a dönmeli ve İran’a karşı tüm illegal yaptırımları iptal etmelidir” dedi.
Amerika eski başkan Donald Trump döneminde tek yanlı ve uluslararası anlaşmalara aykırı bir şekilde nükleer anlaşmadan çekilerek daha önce benzersiz olan yaptırımlarla İran’a karşı maksimum baskı siyasetini izlemeye başladı ve hatta Korona salgını döneminde bile İran’ın ilaç ve gıda malzemeleri ithalatı için diğer ülkelerdeki finans kaynaklarına ulaşmasını engellediği bir ortamda Pekin yetkilileri Beyaz Saray’dan BERCAM anlaşmasına geri dönmek ve İran’a karşı yaptırımların kaldırılmasını vurguluyorlar.

Hiç şüphesiz Çin uluslararası BERCAM nükleer anlaşmanın bir üyesi olarak sürekli bu çok taraflı anlaşmaya destek vererek, her zaman bu anlaşmaya bağlı olduğunu ilan etmek için her fırsatı kollarken Amerika ve Avrupa ülkelerinden nükleer anlaşmaya karşı sorumluluklarını yerine getirmeyi ve Amerika’nın da bu uluslararası anlaşmaya geri dönmesini istemiştir.
Bu konuya Çin basınından Global Times da değinerek, “Çin BERCAM anlaşmasına karşı insaflı bir konumda durarak yapıcı bir rol üstlenmiştir halbuki Amerika BERCAM’dan çekilerek gerginliğe sebep olmuştur.” yazdı.

Her halükarda açık olan ise, Amerika’da Biden hükümetinin iş başına gelmesi ile İran İslam Cumhuriyeti üst düzey yetkilileri Amerika’nın BERCAM’dan ayrılan taraf olduğu gerçeğini hatırlatarak önce Amerika’nın BERCAM anlaşmasındaki sorumluluklarına geri dönmesi gerektiğini, doğruluğunun ispatlanması ardından İran’ın hafiflettiği BERCAM sorumluluklarını tekrar uygulayarak BERCAM’a tamamen bağlı kalacağını duyurdu.

Böyle bir ortamda BERCAM ortak komisyonu oturumunun ilk yüz yüze toplantısı Salı günü Avusturya’nın başkenti Viyana’da düzenlendi. Varılan anlaşmaya göre BERCAM ortak komisyon üyeleri arasında bir birine paralel iki uzmanlık oturumu, yaptırımların kaldırılması ve nükleer alanda teknik görüşmeler için gerçekleşip sonucu ise komisyona rapor edilecektir.
Aslında Amerika’nın tek yanlı olarak BERCAM anlaşmasından çekilmesi mevcut krizin başlıca sebebidir ve Çinli yetililerinin de vurguladığı gibi Amerika kayıtsız şartsız BERCAM anlaşmasına geri dönmeli ve İran’a karşı tüm illegal yaptırımları kaldırmalıdır.

Bu konu ortak komisyon oturumuna katılan İran İslam Cumhuriyeti dışişleri bakan yardımcısı ve baş müzakereci seyit Abbas Irakçi tarafından da vurgulandı. Irakçı, Amerika yaptırımlarının kaldırılmasının, BERCAM nükleer anlaşmanın ihyası için ilk ve en zaruri şart olduğuna işaretle, İran İslam Cumhuriyetinin yaptırımların kaldırılması ve doğruluğunun sınanması ardından hemen nükleer misilleme girişimlerini durdurarak BERCAM anlaşmasındaki taahhütlerini tam olarak yerine getirmeye hazır olduğunu vurguladı.

Bu arada, ABD Dışişleri Sözcüsü Price bazı yaptırımları kaldırmaya hazırlandıklarını, “İran’la nükleer anlaşma koşullarına dönmek için gerekli adımları atmaya hazırlanıyoruz ki buna, nükleer anlaşmayla örtüşmeyen yaptırımların kaldırılması dahildir.” Dedi.

Şu aşamada hangi yaptırım başlıkları üzerinde çalıştıklarını açıklamayacağını söyleyen Price, bununla birlikte İran da anlaşma koşullarına dönmeden tek taraflı teşvikler vermeyeceklerini sözlerine ekledi.