AB bir kez daha KOEP’e desteğini açıkladı

AB yazılı bir açıklama yaparak, KOEP’in tam olarak hayata geçirilmesi zaruretini bildirdi ve bu birliğin üyelerinin Amerika yönetiminin KOEP’le ilgili son kararı ve etkilerini görüşeceğini açıkladı.

İRNA’nın bildirdiğine göre dün gece yayınlanan AB bildirisinde, ABD başkanı Trump’ın KOEP’le ilgili kararının AB tarafından inceleneceğine vurgu yapılarak, ilk adım olarak KOEP’e imza atan üç ülke İngiltere, Fransa ve Almanya ile öteki AB ülkelerinin ortak toplantı düzenleyerek bu kararın durumu ve neticeleri hakkında ortak karar alacakları belirtilmiştir.

İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif ile Brüksel’deki görüşmelerinin ardından AB Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, Almanya Dışişleri Bakanı Sigmar Gabriel ve İngiltere Dışişleri Bakanı Boris Johnson daha önce de ortak basın toplantısı düzenlemişti.

Dünkü görüşmelerinin ana gündem maddesinin İran ile P5+1 ülkeleri (ABD, İngiltere, Çin, Fransa, Rusya ve Almanya) arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma ve Ortak Kapsamlı Eylem Planı (KOEP) olduğunu ifade eden Mogherini, İran’ın nükleer anlaşmaya bağlı kaldığını ve AB’nin KOEP’in korunması konusunda kararlı olduğunu belirtti.

“AB, anlaşmaların tam ve etkin biçimde uygulanmasına bağlılığını sürdürmektedir.” diyen Mogherini, nükleer yaptırımların kaldırılmasının İran ile ekonomik ve ticari ilişkilere olumlu katkı yapacağından emin olunması gerektiğini kaydetti.

ABD Başkanı Donald Trump, selefi Barack Obama’nın İran’la imzaladığı nükleer anlaşmayı son kez uzatma kararı aldı. Bugüne kadar anlaşmaya yönelik sert eleştiriler getiren Trump anlaşmayı uzatma kararı vermesine rağmen, 14 yeni İranlı kişi ve kurumu kara listeye ekledi.

Beyaz Saraydan yapılan açıklamada, Trump’ın son kez İran aleyhindeki ambargoların askıya alınmasını imzaladığı ve kendisinin istediği değişikliklerin Kapsamlı Ortak Eylem Planında (KOEP) yapılmadığı takdirde anlaşmadan çekileceği bildirildi.

Ambargoların askıya alınmasının uzatılması ile birlikte ABD Hazine Bakanlığı İranlı 14 kişi ve kurumu insan hakların çiğnenmesi ve füze programı bahanesiyle ambargo listesine ilave etti.İran nükleer programını denetlemeye yetkin tek kurum olan Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) bugüne kadar 9 kez İran’ın nükleer anlaşma çerçevesindeki taahhütlerine bağlı kaldığını onaylamıştır.

2015’te Kongre’de onaylanan kanun çerçevesinde ABD başkanı her 90 günde bir kez Kongreye İran’ın KOEP çerçevesindeki bağlılığı ile ilgili rapor sunup İran aleyhinde askıya alınan ambargoları askıya alma süresini uzatmak zorundadır.

ABD yeni Başkanı Trump 12 Ekim 2017’de İran’ın KOEP’e bağlılığı raporunu Kongreye sunmadı ve bu konuda kararı Kongre’ye bıraktı.